Family GOBIONIDAE (BLEEKER 1863) カマツカ科
Gobios (カマツカ科)
Gobionids (カマツカ科)
Sub-Family Gobioninae BLEEKER 1863 カマツカ亜科 Genus Abbottina♀ JORDAN & FOWLER 1903 ツチフキ属 Genus Acanthogobio♂ HERZENSTEIN 1894 アカントゴビオ属 Genus Biwia♀ JORDAN & FOWLER 1903 ゼゼラ属 Genus Gobio♂ (CUVIER 1817) ゴビオ属 Genus Gobiobotia♀ KREYENBERG 1911 ゴビオボティア属 Genus Huigobio♂ FANG 1938 フイゴビオ属 Genus Mesogobio♂ BĂNĂRESCU & NALBANT 1973 メソゴビオ属 Genus Microphysogobio♂ MORI 1934 コブクロカマツカ属 Genus Platysmacheilus♂ LU, LUO & CHEN 1977 プラティスマケイルス属 Genus Pseudogobio♂ BLEEKER 1860 カマツカ属 Genus Romanogobio♂ (BĂNĂRESCU 1961) ロマノゴビオ属 "ローマカマツカ"。 Genus Saurogobio♂ BLEEKER 1870 サウロゴビオ属 Genus Xenophysogobio♂ (CHEN & CAO 1977) キセノフィソゴビオ属 Sub-Family Sarcocheilichthyinae KRYZANOWSKY 1947 ヒガイ亜科 Genus Coreoleuciscus♂ MORI 1935 コレオレウキスクス属 Genus Gnathopogon♂ BLEEKER 1860 タモロコ属 Genus Gobiocypris♀ YE & FU 1983 ゴビオキプリス属 Genus Ladislavia♀ DYBOWSKI 1869 ラディスラウィア属 Genus Paracanthobrama♀ BLEEKER 1864 パラカントブラマ属 Genus Pseudopungtungia♀ MORI 1935 プセウドプングトゥンギア属 Genus Pseudorasbora♀ BLEEKER 1860 モツゴ属 Genus Pungtungia♀ HERZENSTEIN 1894 ムギツク属 Genus Rhinogobio♂ BLEEKER 1870 リノゴビオ属 Genus Sarcocheilichthys♂ BLEEKER 1860 ヒガイ属
Sub-Family uncertain Genus Belligobio♂ JORDAN & HUBBS 1925 ウキガモ属
※+Genus Hemibarboides♂ WANG 1935 (Type species : Hemibarboides tientaiensis Wang 1935)。
Clade Hemibarbus-Squalidus。
◆ウキガモ Belligobio eristigmus Jordan & Hubbs 1925 *1922-1925『Record of Fishes Obtained by David Starr Jordan in Japan 1922:David Starr Jordan & Carl Leavitt Hubbs』。 *1950『コイ科とサツカーの臀鰭位置の比較から見た生態的系統的考察:加藤竹一郎』。 *1959『津山市を中心とする吉井川流域の魚族:大島正満』。
"ウキカマツカ"。=Hemibarbus longirostris (Regan 1908)?
Sub-Family uncertain Genus Coreius♂ JORDAN & STARKS 1905 コレイウス属
※=Genus Coripareius♂ GARMAN 1912。
◆ Coreius cetopsis (Kner 1867)
syn.Coripareius cetopsis (Kner 1867) Labeo cetopsis Kner 1867 *1905『On a Collection of Fishes Made in Korea, by Pierre Louis Jouy, with Descriptions of New Species:David Starr Jordan & Edward Chapin Starks』。 *1913-1914『A Catalog of the Fishes Known from the Waters of Korea 1913:David Starr Jordan & Charles William Metz』。
◆ Coreius heterodon (Bleeker 1864)
syn.Coreius styani (Günther 1889) Gobio heterodon Bleeker 1864 Pseudogobio styani Günther 1889 Saurogobio heterodon (Bleeker 1864) Zezera rathbuni Jordan & Seale 1906 *1906『List of Fishes Collected in 1882-83 by Pierre Louis Jouy at Shanghai and Hongkong, China 1905:David Starr Jordan & Alvin Seale』。 *2020『湖南魚類原色図譜:廖伏初/李鴻/楊鑫/袁希平/蒋国民/梁志強/伍遠安』。
Sub-Family uncertain Genus Hemibarbus♂ BLEEKER 1860 ニゴイ属
※+Genus Gobiobarbus♂ DYBOWSKI 1869 (Type species : Cyprinus labeo Pallas 1776)。
10〜24℃・pH7.0。Clade Hemibarbus-Squalidus。
◆ Hemibarbus abramoides (Brandt ex Maak 1861)
syn.Barbus abramoides Brandt ex Maak 1861
=Hemibarbus labeo (Pallas 1776)?
◆ Hemibarbus brevipennus Yue 1995
◆ニゴイ Hemibarbus labeo barbus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842)
syn.Hemibarbus barbus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Jordan & Fowler 1903 Gobio barbus Temminck & Schlegelex von Siebold 1842 *1842『Pisces by Coenraad Jacob Temminck & Hermann Schlegel in Fauna Japonica, Sive Descriptio Animalium, quas in Itinere per Japoniam, Jussu et Auspiciis Superiorum, qui Summum in India Batavia Imperium Tenent Suscepto, Annis 1823-1830 Collegit, Notis Observationibus et Adumbrationibus Illustrabit 4:Philipp Franz Balthazar von Siebold』。 *1850『Pisces by Coenraad Jacob Temminck & Hermann Schlegel in Fauna Japonica, Sive Descriptio Animalium, quas in Itinere per Japoniam, Jussu et Auspiciis Superiorum, qui Summum in India Batavia Imperium Tenent Suscepto, Annis 1823-1830 Collegit, Notis Observationibus et Adumbrationibus Illustrabit 2:Philipp Franz Balthazar von Siebold』。 *1903『A Review of the Cyprinoid Fishes of Japan:David Starr Jordan & Henry Weed Fowler』。 *1903『Notes on a Collection of Fishes from the Island of Formosa 1902:David Starr Jordan & Barton Warren Evermann』。 *1906-1911『A Catalog of the Fishes of the Island of Formosa, or Taiwan, Based on the Collections of Dr.Hans Sauter 1909:David Starr Jordan & Robert Earl Richardson』。 *1913『A Catalogue of the Fishes of Japan:David Starr Jordan, Shigeho Tanaka & John Otterbein Snyder』。 *1913-1914『Record of the Fishes Obtained in Japan in 1911:David Starr Jordan & William Francis Thompson』。 *1922-1925『Record of Fishes Obtained by David Starr Jordan in Japan 1922:David Starr Jordan & Carl Leavitt Hubbs』。 *2012『酒匂川水系の魚類相:斎藤和久/金子裕明/勝呂尚之』。
"アラメゴイ"。"キツネゴイ"。"サイ"。"ソイ"。"ミゴイ"。要注目(滋賀)・情報不足DD(高知)。東京(区部NT)(北多摩NT)(南多摩NT)(西多摩NT)。絶滅危惧II類(神奈川)・情報不足DD(愛媛)。
◆コウライニゴイ Hemibarbus labeo labeo (Pallas 1776)
syn.Acanthogobio oxyrhynchus Nikolskii 1903 Barbus labeo (Pallas 1776) Barbus schlegelii Günther 1868 Cyprinus labeo Pallas 1776 Gobiobarbus labeus Dybowski 1869 ※スペルミス(図版)。 Gobiobarbus labeo (Pallas 1776) Hemibarbus longianalis Kimura 1934 Pseudogobio chaoi Evermann & Shaw 1927 *1776『Reise Durch Verschiedene Provinzen des Russischen Reichs 3 1772-1773:Peter Simon Pallas』。 *1778『Reise Durch Verschiedene Provinzen des Russischen Reichs 3, in Einem Ausführlichen Auszuge 1772-1773:Peter Simon Pallas』。 *1788『Piscium Novae Species Descriptae 1787:Peter Simon Pallas』。 *1788『Tableau Encyclopédique et Méthodique des Trois Regnes de la Nature, Ichthyologie:Pierre Joseph Bonnaterre』。 *1801『Systema Ichthyologiae Iconibus cx Illustratum:Marcus Elieser Bloch after Johann Gottlob Schneider』。 *1804『General Zoology or Systematic Natural History 5, Pisces 1:George Shaw』。 *1869『Vorläufige Mittheilungen über die Fischfauna des Ononflusses und des Ingoda in Transbaikalien:Benedikt Naŀęcz Dybowski』。 *1903『Новые виды рыбъ изъ Восточной Азии, Acanthogobio paltschevskii sp.n., Acanthogobio oxyrhynchus sp.n., Hemiculter varpachovskii sp.n., Hemicultrella soldatovi sp.n. [Cyprinidarum] et Ussuria leptocephala gen. et sp.n. [Cobitidarum]:Александр Михайлович Никольский』。 *1912『Japanese Shore Fishes Collected by the United States Bureau of Fisheries Steamer Albatross Expedition of 1906 1909:John Otterbein Snyder』。 *1913-1914『A Catalog of the Fishes Known from the Waters of Korea 1913:David Starr Jordan & Charles William Metz』。 *1949『Рыбы пресных вод СССР и сопредельных стран 2:Лев Семёнович Берг』。 *2020『湖南魚類原色図譜:廖伏初/李鴻/楊鑫/袁希平/蒋国民/梁志強/伍遠安』。 *2022『Sexual Dimorphism and Discrimination of Barbel Steed, Hemibarbus labeo in the Jinhe River, China, an Indicator of Habitat Status:Jing Li, Yun Tuo, Tiao-Yi Xiao, Cui-He Chen & Guang-Wei Fang』。
"Thick-Snouted Carp"。
◆ Hemibarbus lehoai
◆ズナガニゴイ Hemibarbus longirostris (Regan 1908)
syn.Acanthogobio longirostris Regan 1908 Hemibarbus shingtsonensis Shaw 1930 Paraleucogobio cheni Wu 1931 *1908『The Duke of Bedford's Zoological Exploration in Eastern Asia 8, a Collection of Fresh-Water Fishes from Corea:Charles Tate Regan』。 *2021『静岡県大津谷川で初めてとなる国内外来種ズナガニゴイとイトモロコ [コイ科カマツカ亜科] の移入記録:三内悠吾/国松翔太』。
絶滅危機増大(滋賀)・学術的重要SI(和歌山)・絶滅危惧(京都)・絶滅危惧II類(大阪)。準絶滅危惧NT(島根)・準絶滅危惧(岡山)。
◆ Hemibarbus macracanthus
◆ Hemibarbus maculatus Bleeker 1871
syn.Acanthogobio paltschevskii Nikolsky 1903 Barbus semiberbus Günther 1889 Gobiobarbus labeo maculatus (Bleeker 1871) Hemibarbus joiteni Jordan & Starks 1904 Hemibarbus labeo maculatus (Bleeker 1871) Hemibarbus longibarbis Fang 1938 *1903『Новые виды рыбъ изъ Восточной Азии, Acanthogobio paltschevskii sp.n., Acanthogobio oxyrhynchus sp.n., Hemiculter varpachovskii sp.n., Hemicultrella soldatovi sp.n. [Cyprinidarum] et Ussuria leptocephala gen. et sp.n. [Cobitidarum]:Александр Михайлович Никольский』。 *1903-1904『Description of a New Cyprinoid Fish, Hemibarbus joiteni from the Pei Ho, Tientsin, China:David Starr Jordan & Edwin Chapin Starks』。 *1913-1914『A Catalog of the Fishes Known from the Waters of Korea 1913:David Starr Jordan & Charles William Metz』。 *1949『Рыбы пресных вод СССР и сопредельных стран 2:Лев Семёнович Берг』。 *2020『湖南魚類原色図譜:廖伏初/李鴻/楊鑫/袁希平/蒋国民/梁志強/伍遠安』。 *2021『Fishes of the Indo-Chinese Mekong:Nagao Natural Environment Foundation』。
◆ヤガタニゴイ Hemibarbus mylodon mylodon (Berg 1907)
syn.Barbus mylodon Berg 1907 Gonoproktopterus mylodon (Berg 1907) Hypselobarbus mylodon (Berg 1907) *1913-1914『A Catalog of the Fishes Known from the Waters of Korea 1913:David Starr Jordan & Charles William Metz』。
Sub-Family uncertain Genus Parasqualidus♂ DOI 2000 パラスクアリドゥス属
Clade Hemibarbus-Squalidus。
◆ Parasqualidus maii Doi 2000
Sub-Family uncertain Genus Placogobio♂ NGUYENex NGUYEN & NGO 2001 プラコゴビオ属
◆ Placogobio bacmeensis
◆ Placogobio nahangensis Nguyen 2001
Sub-Family uncertain Genus Protothymallus♂ LAUBE 1901 プロトティマルルス属 (絶滅)
◆プロトティマルルス・エロンガトゥス (絶滅) Protothymallus elongatus (Gorjanović-Kramberger 1885)
syn.Chondrostoma elongatum Gorjanović-Kramberger 1885 Chondrostoma laticaudum Laube 1901 Gobio major Laube 1901 Leuciscus fritschii Laube 1901 Protothymallus lusatus (Laube 1900) Laube 1901 Protothymallus princeps Laube 1901 Thaumaturus lusatus Laube 1900 Tinca macropterygia Laube 1901 *1885『Palaeoichtyoložki Prilozi in Priopćeno u Sjednici Matematičko-Prirodoslovnoga Razreda Jugoslavenske Akademije Znanosti i Umjetnosti 1 1884:Dragutin Gorjanović-Kramberger』。 *1885『Palaeoichtyoložki Prilozi in Rad Jugslavenske Akademije Znanosti i Umjetnosti 72:Dragutin Gorjanović-Kramberger』。 *1900『Salmoniden aus der Böhmischen Braunkohleformation:Gustav Carl Laube』。 *1901『A Synopsis der Wirbelthierfauna der Böhmischen Braunkohlenformation und Beschreibung Neuer, Oder Bisher Unvollstandig Bekannter Arten:Gustav Carl Laube』。 *2007『Revision of the Cyprinids from the Early Oligocene of the České Středohoří Mountains and the Phylogenetic Relationships of Protothymallus Laube 1901 [Teleostei, Cyprinidae, Gobioninae]:Gustav Carl Laube』。
Sub-Family uncertain Genus Squalidus♂ DYBOWSKI 1872 スゴモロコ属
※+Genus Sinigobio♂ CHU 1935 (Type species : Gobio sihuensis Chu 1932)。
(10〜)14〜22(〜24)℃・pH7.0〜7.5。Clade Hemibarbus-Squalidus。
◆スゴモロコ Squalidus chankaensis biwae (Jordan & Snyder 1901)
syn.Gnathopogon biwae (Jordan & Snyder 1901) Jordan & Hubbs 1925 Gobio biwae Jordan & Snyder 1901 Leucogobio biwae (Jordan & Snyder 1901) Jordan & Fowler 1903 Squalidus biwae (Jordan & Snyder 1901) Jordan, Tanaka & Snyder 1913 *1901『A List of Fishes Collected in Japan by Keinosuke Otaki and by the United States Steamer Albatross, with Descriptions of Fourteen New Species:David Starr Jordan & John Otterbein Snyder』。 *1903『A Review of the Cyprinoid Fishes of Japan:David Starr Jordan & Henry Weed Fowler』。 *1913『A Catalogue of the Fishes of Japan:David Starr Jordan, Shigeho Tanaka & John Otterbein Snyder』。 *1922-1925『Record of Fishes Obtained by David Starr Jordan in Japan 1922:David Starr Jordan & Carl Leavitt Hubbs』。 *2012『酒匂川水系の魚類相:斎藤和久/金子裕明/勝呂尚之』。
"ビワモロコ"10〜24℃・pH7.0〜7.5。環絶滅危惧II類(VU)・分布上重要(滋賀)。
◆ Squalidus chankaensis chankaensis Dybowski 1872 ※=chankaënsis。
syn.Gnathopogon chankaensis (Dybowski 1872) Gnathopogon ussuriensis (Berg 1914) Gobio chankaensis (Dybowski 1872) Gobio ussuriensis Berg 1914 Gobio ussuriensis morph.brevicirris Berg 1914 Gobio ussuriensis morph.longicirris Berg 1914 Leucogobio chankaensis (Dybowski 1872) Squalidus ussuriensis (Berg 1914) *1872『Zur Kenntniss der Fischfauna des Amurgebietes:Benedikt Naŀęcz Dybowski』。 *1949『Рыбы пресных вод СССР и сопредельных стран 2:Лев Семёнович Берг』。
14〜22℃・pH7.0。
◆イトモロコ Squalidus gracilis gracilis (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842)
syn.Capoeta gracilis Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842 non Keyserling 1861 Gnathopogon gracilis (Temminck & Schlegel 1846) Jordan & Fowler 1903 Gnathopogon ishikawae Jordan & Thompson 1914 Gnathopogon longifilis Jordan & Hubbs 1925 Gnathopogon tsuchigae Jordan & Hubbs 1925 Squalidus chankaensis tsuchigae (Jordan & Hubbs 1925) Squalidus gracilis minkiangensis Bănărescu & Nalbant 1964 Squalidus tsuchigae (Jordan & Hubbs 1925) *1842『Pisces by Coenraad Jacob Temminck & Hermann Schlegel in Fauna Japonica, Sive Descriptio Animalium, quas in Itinere per Japoniam, Jussu et Auspiciis Superiorum, qui Summum in India Batavia Imperium Tenent Suscepto, Annis 1823-1830 Collegit, Notis Observationibus et Adumbrationibus Illustrabit 4:Philipp Franz Balthazar von Siebold』。 *1850『Pisces by Coenraad Jacob Temminck & Hermann Schlegel in Fauna Japonica, Sive Descriptio Animalium, quas in Itinere per Japoniam, Jussu et Auspiciis Superiorum, qui Summum in India Batavia Imperium Tenent Suscepto, Annis 1823-1830 Collegit, Notis Observationibus et Adumbrationibus Illustrabit 2:Philipp Franz Balthazar von Siebold』。 *1903『A Review of the Cyprinoid Fishes of Japan:David Starr Jordan & Henry Weed Fowler』。 *1913『A Catalogue of the Fishes of Japan:David Starr Jordan, Shigeho Tanaka & John Otterbein Snyder』。 *1913-1914『Record of the Fishes Obtained in Japan in 1911:David Starr Jordan & William Francis Thompson』。 *1922-1925『Record of Fishes Obtained by David Starr Jordan in Japan 1922:David Starr Jordan & Carl Leavitt Hubbs』。 *2021『静岡県大津谷川で初めてとなる国内外来種ズナガニゴイとイトモロコ [コイ科カマツカ亜科] の移入記録:三内悠吾/国松翔太』。
"イトタナゴ"。準絶滅危惧(岐阜)・絶滅危機増大(滋賀)・準絶滅危惧NT(和歌山)・準絶滅危惧(大阪)・留意(徳島)・情報不足DD(愛媛)。
Gnathopogon ishikawae=Capoeta gracilis
◆ホソモロコ Squalidus gracilis majimae (Jordan & Hubbs 1925)
syn.Gnathopogon majimae Jordan & Hubbs 1925 *1922-1925『Record of Fishes Obtained by David Starr Jordan in Japan 1922:David Starr Jordan & Carl Leavitt Hubbs』。
◆ Squalidus intermedius
syn.Gnathopogon intermedius Gnathopogon similis IUCN Data Deficient ver.3.1。
◆コウライモロコ Squalidus japonicus coreanus (Berg 1906)
syn.Gnathopogon coreanus (Berg 1906) Jordan & Metz 1914 Leucogobio coreanus Berg 1906 Squalidus chankaensis coreanus (Berg 1906) Squalidus coreanus (Berg 1906) *1913-1914『A Catalog of the Fishes Known from the Waters of Korea 1913:David Starr Jordan & Charles William Metz』。 *2012『酒匂川水系の魚類相:斎藤和久/金子裕明/勝呂尚之』。
要注目(大阪)・Cランク(兵庫)・留意(徳島)・情報不足DD(愛媛)。
◆デメモロコ Squalidus japonicus japonicus (Sauvage 1883)
syn.Gnathopogon japonicus (Sauvage 1883) Jordan & Hubbs 1925 Gnathopogon mayedae (Jordan & Snyder 1901) Jordan & Thompson 1914 Gobio mayedae Jordan & Snyder 1901 Leuciscus japonicus (Sauvage 1883) Jordan & Fowler 1903 Leucogobio mayadae Snyder 1912 ※スペルミス。 Leucogobio mayedae (Jordan & Snyder 1901) Jordan & Fowler 1903 Puntius japonicus (Sauvage 1883) Richardsonius japonicus (Sauvage 1883) Jordan, Tanaka & Snyder 1913 Squalius japonicus Sauvage 1883 *1901『A List of Fishes Collected in Japan by Keinosuke Otaki and by the United States Steamer Albatross, with Descriptions of Fourteen New Species:David Starr Jordan & John Otterbein Snyder』。 *1903『A Review of the Cyprinoid Fishes of Japan:David Starr Jordan & Henry Weed Fowler』。 *1912『Japanese Shore Fishes Collected by the United States Bureau of Fisheries Steamer Albatross Expedition of 1906 1909:John Otterbein Snyder』。 *1913『A Catalogue of the Fishes of Japan:David Starr Jordan, Shigeho Tanaka & John Otterbein Snyder』。 *1913-1914『Record of the Fishes Obtained in Japan in 1911:David Starr Jordan & William Francis Thompson』。 *1922-1925『Record of Fishes Obtained by David Starr Jordan in Japan 1922:David Starr Jordan & Carl Leavitt Hubbs』。
"ギンウグイ"。環絶滅危惧II類(VU)。絶滅危惧I類(岐阜)・分布上重要(滋賀)・要注目(京都)・情報不足(大阪)。
Sub-Family uncertain Genus Varhostichthys♂ OBRHELOVÁ 1969 ウァロスティクティス属 (絶滅)
◆ウァロスティクティス・ブレウィス (絶滅) Varhostichthys brevis (Agassiz 1843)
syn.Leuciscus brevis Agassiz 1843 *1833-1843『Recherches sur les Poissons Fossiles 5, Contenant l'Histoire de l'Ordre des Cycloïdes:Jean Louis Rodolphe Agassiz』。 *1833-1843『Recherches sur les Poissons Fossiles Atlas 5, Contenant 91 Planches de l'Ordre des Cycloides:Jean Louis Rodolphe Agassiz』。 *1845『Traité Élémentaire de Paléontologie ou Histoire Naturelle des Animaux, Considérés dans Leurs Rapports Zoologiques et Géologiques 2:François Jules Pictet』。 *1848『Fauna der Vorwelt mit Steter Berücksichtigung der Lebenden Thiere 1, Wirbeltiere, Dritte Abteilung, Fische:Christoph Gottfried Andreas Giebel』。 *1969『Die Karpfenfische des Tchechoslovakischen Süswassertertiar:Naděžda Obrhelová』。
◆ウァロスティクティス・エウリストムス (絶滅) Varhostichthys eurystomus (Troschel 1861)
syn.Leuciscus eurystomus Troschel 1861 *1861『in Verhandlungen des Naturhistorischen Vereines des Preußischen Rheinlande und Westphalens:Naděžda Obrhelová』。
Sub-Family uncertain Genus Zaisanogobio♂ SYTCHEVSKAYA 1989 ザイサノゴビオ属 (絶滅)