Oplegnathidae、おさかなマガジン 分類トップ


*世界中【硬骨魚綱】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲、深海棲【硬骨魚綱】。
*骨格が硬骨で構成(例外あり)【硬骨魚綱】。
*変温動物、体温を周囲より高温に保つグループあり【硬骨魚綱】。
*変温動物、氷点下でも凍結しないグループ有り【硬骨魚綱】。
*鰓呼吸が中心、他にも色々【硬骨魚綱】。
 (皮膚呼吸・肺(鰾)呼吸・腸管呼吸・口腔内粘膜に於けるガス交換)
*外鰓孔は1対(例外あり)、一部左右が連結・融合【硬骨魚綱】。
*鱗を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*耳石を有する【硬骨魚綱】。
*鰾を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*幽門垂(幽門=胃腸の境〜に存在する盲嚢)を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*対鰭・非対鰭の一部を欠く魚種がある【硬骨魚綱】。
*しばしば脂鰭がみられる【硬骨魚綱】。
*腹鰭は生殖器官にならない(例外あり)【硬骨魚綱】。
*臀鰭が生殖器官になるグループがある【硬骨魚綱】。
*雌雄異体、一部は雌雄同体・性転換、単為生殖も存在【硬骨魚綱】。
*体外受精、体内受精、卵生、卵胎生、胎生【硬骨魚綱】。
*全て硬骨【真骨亜区】。
*円鱗・櫛鱗【真骨亜区】。
*上顎骨・前上顎骨が可動(口を前方に突出出来るものもある)【真骨亜区】。
*尾鰭は正尾(基本的に上葉=下葉)【真骨亜区】。
*追星は発生しない(例外あり)【正真骨下区】。
*脂鰭の存在(但し古い形質のグループ限定)【正真骨下区】。
*白亜紀前期〜現代【棘鰭上目】。
*世界中【棘鰭上目】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲【棘鰭上目】。
*体型は様々だが全体に流線型・紡錘型等【棘鰭上目】。
*鱗は多様【棘鰭上目】。
*口は上位・端位、しばしば斜位【棘鰭上目】。
*上顎の伸出(例外あり)【棘鰭上目】。
*鰓蓋に棘【棘鰭上目】。
*鰭の辺縁はシャープ【棘鰭上目】。
*背鰭・臀鰭に骨質の棘条(例外あり)【棘鰭上目】。
*脂鰭を持たない【棘鰭上目】。
*胸鰭は側位・上位に位置【棘鰭上目】。
*腹鰭は頭部に寄り胸位・若しくはその近辺【棘鰭上目】。
*世界中【スズキ系】。
*淡水〜汽水〜海水域【スズキ系】。
*体は側扁(例外有り)【スズキ系】。
*下尾軸骨5以下【スズキ系】。
*櫛鱗【スズキ系】。
*尾鰭を除く非対鰭に棘(例外有り)【スズキ系】。
*腹鰭棘条1+軟条は6以下【スズキ系】。
*卵生・卵胎生【スズキ系】。
*旧世界〜新世界【スズキ目】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲【スズキ目】。
*体は側偏するものが多い【スズキ目】。
*上顎は前上顎骨で縁取り【スズキ目】。
*鰾に気道無し【スズキ目】。
*背鰭と臀鰭に棘【スズキ目】。
*腹鰭にも1棘【スズキ目】。
*円鱗・櫛鱗【スズキ目】。
*背鰭と臀鰭に棘【スズキ目】。
*腹鰭にも1棘【スズキ目】。
*円鱗・櫛鱗【スズキ目】。
*太平洋〜インド洋【イシダイ科】。
*海水棲【イシダイ科】。
*体高があり側偏する【イシダイ科】。

*両顎の歯は融合して頑強な嘴となる【イシダイ科】。
*背鰭は1基・棘条部分と比較して軟条部分は著しく発達【イシダイ科】。
*背鰭棘条11〜12+軟条11〜18【イシダイ科】。
*臀鰭棘条3+軟条11〜13【イシダイ科】。
*尾鰭は截形・湾入〜2叉【イシダイ科】。
*卵生【イシダイ科】。



Family OPLEGNATHIDAE BLEEKER 1853 イシダイ科
Beak-Fishes (イシダイ科魚種)
Knife-Jaws (イシダイ科魚種)
Oplegnathids (イシダイ科魚種)


Genus Oplegnathus RICHARDSON 1840 イシダイ属
   ※=Genus Hoplognathus GÜNTHER 1865。スペルミス。
   ※=Genus Hoplegnathus RICHARDSON 1849。不要な置き換え。
   ※+Genus Ichthyorhamphos DE CASTELNAU 1861 (Type species : Ichthyorhamphos pappei de Castelnau 1861)。
   ※+Genus Scaradon TEMMINCK & SCHLEGEL 1844 (Type species : Scaradon fasciatus Temminck & Schlegel 1844)。
   ※+Genus Scarodon JORDAN 1919。スペルミス。
   ※+Genus Scarostoma KNER 1867 (Type species : Scarostoma insigne Kner 1867)。
   ※← [Family Hoplognathidae GÜNTHER 1869]。
   ※← [Family Oplegnathidae JORDAN & FOWLER 1902]。
   ※← [Hoplegnathoïdei BLEEKER 1853]。
   ※← [Scarodontini BONAPARTE 1850]。



 Oplegnathus conwayii Richardson 1840 ※=conwayi。
   syn.Hoplegnathus algoensis Gilchrist & Thompson 1916
     Hoplegnathus conwayii Richardson 1849
 *1836-1840『On Some New Species of Fishes from Australia 1840:John Richardson』。
 *1849『Description of Australian Fish 2 1842:John Richardson』。
 "ケープイシダイ"。リチャードソン自身(1849年)が変更を試みている「Hoplegnathus Conwaii species unica cognata.-Oplegnahtus Conwayii, Richardson, Zool. Proceed. March 10, 1840.」。


イシダイ
 Oplegnathus fasciatus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Jordan, Tanaka & Snyder 1913
   syn.Hoplegnathus fasciatus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Richardson 1846
     Hoplognathus fasciatus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Nyström 1887
     Scaradon fasciatus Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842
     Scarodon fasciatus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Nyström 1887
 *1842『Pisces by Coenraad Jacob Temminck & Hermann Schlegel in Fauna Japonica, Sive Descriptio Animalium, quas in Itinere per Japoniam, Jussu et Auspiciis Superiorum, qui Summum in India Batavia Imperium Tenent Suscepto, Annis 1823-1830 Collegit, Notis Observationibus et Adumbrationibus Illustrabit 4:Philipp Franz Balthazar von Siebold』。
 *1846『Report on the Ichthyology of the Seas of China and Japan 1845:John Richardson』。
 *1850『Pisces by Coenraad Jacob Temminck & Hermann Schlegel in Fauna Japonica, Sive Descriptio Animalium, quas in Itinere per Japoniam, Jussu et Auspiciis Superiorum, qui Summum in India Batavia Imperium Tenent Suscepto, Annis 1823-1830 Collegit, Notis Observationibus et Adumbrationibus Illustrabit 2:Philipp Franz Balthazar von Siebold』。
 *1887『Redogörelse för den Japanska Fisksamlingen i Upsala Universitets Zoologiska Museum:Edvard Nyström』。
 *1901『A List of Fishes Collected in Japan by Keinosuke Otaki, and by the United States Steamer Albatross, with Descriptions of Fourteen New Species:David Starr Jordan & John Otterbein Snyder』。
 *1901『List of Fishes Collected in 1883 and 1885 by Pierre Louis Jouy and Preserved in the United States National Museum, with Descriptions of Six New Species 1901:David Starr Jordan & John Otterbein Snyder』。
 *1912『Japanese Shore Fishes Collected by the United States Bureau of Fisheries Steamer Albatross Expedition of 1906 1909:John Otterbein Snyder』。
 *1913『A Catalogue of the Fishes of Japan:David Starr Jordan, Shigeho Tanaka & John Otterbein Snyder』。
 *1913-1914『A Catalog of the Fishes Known from the Waters of Korea 1913:David Starr Jordan & Charles William Metz』。
 *1913-1914『Record of the Fishes Obtained in Japan in 1911:David Starr Jordan & William Francis Thompson』。
 *1922-1925『Record of Fishes Obtained by David Starr Jordan in Japan 1922:David Starr Jordan & Carl Leavitt Hubbs』。
 *2013『鹿児島県三島村−硫黄島と竹島の魚類:本村浩之/出羽慎一/古田和彦/松浦啓一』。
 *2016『鹿児島県南九州市頴娃町番所鼻自然公園地先の魚類リスト2014−2015:岩坪洸樹/加藤紳/本村浩之/喜種翔平/上城拓也/岩坪政光』。
 *2018『黒潮あたる鹿児島の海、内之浦漁港に水揚げされる魚たち:小枝圭太/畑晴陵/山田守彦/本村浩之』。
 *2023『生態写真に基づく相模湾北西部沿岸域の魚類相:深谷真央』。
 *2024『マンボウ属の掃除魚の再検討・静岡県大瀬崎で確認された新しい掃除魚:澤井悦郎/相原岳弘』。
 "シマダイ"。"シマヨコダイ"。"ヨコシマダイ"。"縞鯛(幼魚)"・"口黒(成魚)"。×イシガキダイ=イシガキイシダイ。東日本大震災の際に流出・2年越しで米国に漂着した斎勝丸に住み着いた5個体があり、津波魚として有名に。




 Oplegnathus insignis (Kner 1867)
   syn.Scarostoma insigne Kner 1867
 "太平洋ビークフィッシュ"。IUCN Data Deficient ver.3.1


 Oplegnathus maculosus (Richardson 1846)
   syn.Hoplegnathus maculosus Richardson 1846
 *1846『Report on the Ichthyology of the Seas of China and Japan 1845:John Richardson』。
 *1962-1969『The Reeves Collection of Chinese Fish Drawings 1969:Peter James Palmer Whitehead』。

◆オプレグナトゥス・マンニ (絶滅)
 Oplegnathus manni Chapman & Cudmore 1924
 *1924『New or Little-Known Fossils in the National Museum 27, Some Cainozoic Fish Remains, with the Revision of the Group:Frederick Chapman & Francis Alexander Cudmore』。


 Oplegnathus peaolopesi (de Castelnau 1861)
   syn.Ichthyorhamphos pappei de Castelnau 1861
 "モザンビークイシダイ"。臀鰭が鎌状。

イシガキダイ
 Oplegnathus punctatus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Jordan, Tanaka & Snyder 1913
   syn.Hoplegnathus punctatus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Richardson 1846
     Hoplognathus punctatus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Nyström 1887
     Scaradon punctatus Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842
     Scarodon punctatus (Temminck & Schlegel ex von Siebold 1842) Nyström 1887
 *1842『Pisces by Coenraad Jacob Temminck & Hermann Schlegel in Fauna Japonica, Sive Descriptio Animalium, quas in Itinere per Japoniam, Jussu et Auspiciis Superiorum, qui Summum in India Batavia Imperium Tenent Suscepto, Annis 1823-1830 Collegit, Notis Observationibus et Adumbrationibus Illustrabit 4:Philipp Franz Balthazar von Siebold』。
 *1846『Report on the Ichthyology of the Seas of China and Japan 1845:John Richardson』。
 *1850『Pisces by Coenraad Jacob Temminck & Hermann Schlegel in Fauna Japonica, Sive Descriptio Animalium, quas in Itinere per Japoniam, Jussu et Auspiciis Superiorum, qui Summum in India Batavia Imperium Tenent Suscepto, Annis 1823-1830 Collegit, Notis Observationibus et Adumbrationibus Illustrabit 2:Philipp Franz Balthazar von Siebold』。
 *1887『Redogörelse för den Japanska Fisksamlingen i Upsala Universitets Zoologiska Museum:Edvard Nyström』。
 *1901『A List of Fishes Collected in Japan by Keinosuke Otaki, and by the United States Steamer Albatross, with Descriptions of Fourteen New Species:David Starr Jordan & John Otterbein Snyder』。
 *1913『A Catalogue of the Fishes of Japan:David Starr Jordan, Shigeho Tanaka & John Otterbein Snyder』。
 *1913-1914『Record of the Fishes Obtained in Japan in 1911:David Starr Jordan & William Francis Thompson』。
 *1922-1925『Record of Fishes Obtained by David Starr Jordan in Japan 1922:David Starr Jordan & Carl Leavitt Hubbs』。
 *2013『鹿児島県三島村−硫黄島と竹島の魚類:本村浩之/出羽慎一/古田和彦/松浦啓一』。
 *2014『奄美群島最南端の島−与論島の魚類:本村浩之/松浦啓一』。
 *2016『鹿児島県南九州市頴娃町番所鼻自然公園地先の魚類リスト2014−2015:岩坪洸樹/加藤紳/本村浩之/喜種翔平/上城拓也/岩坪政光』。
 *2018『黒潮あたる鹿児島の海、内之浦漁港に水揚げされる魚たち:小枝圭太/畑晴陵/山田守彦/本村浩之』。
 *2021『First Record of Spotted Knife-Jaw, Oplegnathus punctatus (Temminck & Schlegel 1844) [Oplegnathidae] in the Southern South China Sea:Yusri Yusuf, Ying Giat Seah, Muhammad Repin Izarenah & Jen Nie Lee1』。
 *2023『生態写真に基づく相模湾北西部沿岸域の魚類相:深谷真央』。
 "キッコウビシャ"。"口白(成魚)"。×イシダイ=イシガキイシダイ。


 Oplegnathus robinsoni
 "ナタールイシダイ"。臀鰭が鎌状。


 Oplegnathus woodwardi
 "ナイフジョー"。背鰭部分は平坦で欠刻が見られない。IUCN Data Deficient ver.3.1


水槽サイズ(最終)
30〜45cm 60cm 90cm 120cm 180cm 水族館クラス
適性水温(〜上限)
24〜26℃
混泳
混泳同種・同型=△〜○ 混泳異種・異型=○
inserted by FC2 system