Monodactylidae、おさかなマガジン 分類トップ


*世界中【硬骨魚綱】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲、深海棲【硬骨魚綱】。
*骨格が硬骨で構成(例外あり)【硬骨魚綱】。
*変温動物、体温を周囲より高温に保つグループあり【硬骨魚綱】。
*変温動物、氷点下でも凍結しないグループ有り【硬骨魚綱】。
*鰓呼吸が中心、他にも色々【硬骨魚綱】。
 (皮膚呼吸・肺(鰾)呼吸・腸管呼吸・口腔内粘膜に於けるガス交換)
*外鰓孔は1対(例外あり)、一部左右が連結・融合【硬骨魚綱】。
*鱗を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*耳石を有する【硬骨魚綱】。
*鰾を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*幽門垂(幽門=胃腸の境〜に存在する盲嚢)を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*対鰭・非対鰭の一部を欠く魚種がある【硬骨魚綱】。
*しばしば脂鰭がみられる【硬骨魚綱】。
*腹鰭は生殖器官にならない(例外あり)【硬骨魚綱】。
*臀鰭が生殖器官になるグループがある【硬骨魚綱】。
*雌雄異体、一部は雌雄同体・性転換、単為生殖も存在【硬骨魚綱】。
*体外受精、体内受精、卵生、卵胎生、胎生【硬骨魚綱】。
*全て硬骨【真骨亜区】。
*円鱗・櫛鱗【真骨亜区】。
*上顎骨・前上顎骨が可動(口を前方に突出出来るものもある)【真骨亜区】。
*尾鰭は正尾(基本的に上葉=下葉)【真骨亜区】。
*追星は発生しない(例外あり)【正真骨下区】。
*脂鰭の存在(但し古い形質のグループ限定)【正真骨下区】。
*白亜紀前期〜現代【棘鰭上目】。
*世界中【棘鰭上目】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲【棘鰭上目】。
*体型は様々だが全体に流線型・紡錘型等【棘鰭上目】。
*鱗は多様【棘鰭上目】。
*口は上位・端位、しばしば斜位【棘鰭上目】。
*上顎の伸出(例外あり)【棘鰭上目】。
*鰓蓋に棘【棘鰭上目】。
*鰭の辺縁はシャープ【棘鰭上目】。
*背鰭・臀鰭に骨質の棘条(例外あり)【棘鰭上目】。
*脂鰭を持たない【棘鰭上目】。
*胸鰭は側位・上位に位置【棘鰭上目】。
*腹鰭は頭部に寄り胸位・若しくはその近辺【棘鰭上目】。
*世界中【スズキ系】。
*淡水〜汽水〜海水域【スズキ系】。
*体は側扁(例外有り)【スズキ系】。
*下尾軸骨5以下【スズキ系】。
*櫛鱗【スズキ系】。
*尾鰭を除く非対鰭に棘(例外有り)【スズキ系】。
*腹鰭棘条1+軟条は6以下【スズキ系】。
*卵生・卵胎生【スズキ系】。
*旧世界〜新世界【スズキ目】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲【スズキ目】。
*体は側偏するものが多い【スズキ目】。
*上顎は前上顎骨で縁取り【スズキ目】。
*鰾に気道無し【スズキ目】。
*背鰭と臀鰭に棘【スズキ目】。
*腹鰭にも1棘【スズキ目】。
*円鱗・櫛鱗【スズキ目】。
*背鰭と臀鰭に棘【スズキ目】。
*腹鰭にも1棘【スズキ目】。
*円鱗・櫛鱗【スズキ目】。
*眼球は大きい【スズキ亜目】。
*口は大きい(例外有り)【スズキ亜目】。
*旧大陸【ヒメツバメウオ科】。
*汽水棲、海水棲、淡水域進入性【ヒメツバメウオ科】。
*体高が極端にあり超側扁【ヒメツバメウオ科】。
*口は小さい【ヒメツバメウオ科】。
*背鰭・臀鰭は伸張する【ヒメツバメウオ科】。
*背鰭基底は長大で5〜8棘、鱗を伴う【ヒメツバメウオ科】。
*腹鰭は幼魚期に明瞭、成魚では目立たなくなり消失傾向【ヒメツバメウオ科】。
*臀鰭棘3【ヒメツバメウオ科】。
*尾鰭は截形から2叉、軽く湾入する【ヒメツバメウオ科】。
*卵生【ヒメツバメウオ科】。



Family MONODACTYLIDAE JORDAN & EVERMANN 1898 ヒメツバメウオ科
Finger-Fishes (ヒメツバメウオ科魚種)
Monodactylids (ヒメツバメウオ科魚種)
Moony-Fishes (ヒメツバメウオ属魚種)
Pomfrets (スクエッテア属魚種)


Genus Monodactyle DE LA CÉPÈDE 1800 ヒメツバメウオ属
   ※+Genus Acanthopodus DE LA CÉPÈDE 1802 (Type species : Chaetodon argenteus von Linné 1758)。
   ※+Genus Acanthopus AGASSIZ 1846 (Type species : Chaetodon argenteus von Linné 1758)。
   ※≠Genus Acanthopus DAHL 1823 [Coleoptera, Insecta]。
   ※≠Genus Acanthopus DE HAAN ex SIEBOLD 1833 [Percnidae, Decapoda, Arthropoda]。
   ※≠Genus Acanthopus GIEBEL 1872 [Aves]。
   ※≠Genus Acanthopus KLUG 1807 [Apidae, Hymenoptera, Insecta]。
   ※≠Genus Acanthopus LATREILLE ex CUVIER 1829 [Tenebrionidae, Coleoptera, Insecta]。
   ※≠Genus Acanthopus OKEN 1816 [unknown Chordata]。
   ※≠Genus Acanthopus VERNET 1877 [Cytherideidae, Ostracoda, Arthropoda]。
   ※≠Genus Acanthopus VON MÜNSTER 1839 [Cephalopoda, Mollusca]。
   ※+Genus Centropodus DE LA CÉPÈDE 1801 (Type species : Scomber rhombeus Forsskål 1775)。
   ※=Genus Monodactylus DE LA CÉPÈDE 1801。
   ※+Genus Psettias JORDAN ex JORDAN & SEALE 1906 (Type species : Psettus sebae Cuvier 1829)。
   ※+Genus Psettus COMMERSON 1801 emend. CUVIER 1829 (Type species : Chaetodon rhombeus Bloch post Schneider 1801)。
   ※+Genus Stromatoidea DE CASTELNAU 1861 (Type species : Stromatoidea layardi de Castelnau 1861)。
   ※← [Psettoidei BLEEKER 1859]。
   ※← [Sub-Family Monodactylinae JORDAN & EVERMANN 1898]。



ヒメツバメウオ
 Monodactyle argenteus (von Linné 1758)
   syn.Acanthopodus argenteus (von Linné 1758) de la Cépède 1803
     Acanthopus argenteus (von Linné 1758)
     Chaetodon argenteus von Linné 1758 ※=Chætodon (les Monodactyles) argenteus von Linné 1758。
     Centropodus rhombeus (Forsskål ex Niebuhr 1775) Richardson 1848
     Chaetodon rhombeus Bloch post Schneider 1801 non Forsskål ex Niebuhr 1775 ※=Chaetodon (les Monodactyles) rhombeus Bloch post Schneider 1801 emend. Cuvier 1817。
     Chetodon argenteus (von Linné 1758) Bonnaterre 1788
     Monodactylus argenteus (von Linné 1758) Jordan & Seale 1906
     Monodactylus rhombeus (Bloch post Schneider 1801) Cantor 1850
     Psettus argenteus (von Linné 1758) Richardson 1846
     Psettus rhombeus (Bloch post Schneider 1801) Cuvier 1829
     Scomber rhombeus Forsskål ex Niebuhr 1775 non Volta 1796
 *1758『Regnum Animale 4, Pisces in Systema Naturæ per Regna Tria Naturæ 1 of 10°:Carl von Linné』。
 *1766『Regnum Animale 4, Pisces in Systema Naturæ per Regna Tria Naturæ 1 of 12°:Carl von Linné』。
 *1775『Descriptiones Animalium Avium, Amphibiorum, Piscium, Insectorum, Vermium, Quae in Itinere Orientali Observavit Petrus Forsskål, Post Mortem Auctoris Edidit Carsten Niebuhr, Hauniae:Carsten Niebuhr』。
 *1788『Tableau Encyclopédique et Méthodique des Trois Regnes de la Nature, Ichthyologie:Pierre Joseph Bonnaterre』。
 *1801『Systema Ichthyologiae Iconibus cx Illustratum:Marcus Elieser Bloch after Johann Gottlob Schneider』。
 *1803『General Zoology or Systematic Natural History 4, Pisces 2:George Shaw』。
 *1803『Histoire Naturelle des Poissons 8:Bernard Germain Étienne de Laville-sur-Illon Comte de la Cépède』。
 *1817『Le Règne Animal Distribué d'Après son Organisation Pour Servir de Base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2, les Reptiles, les Poissons, les Mollusques et les Annélides:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1829『Le Règne Animal Distribué d'Après Son Organisation, Pour Servir de base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2° 2:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1831『Histoire Naturelle des Poissons 7:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier & Achille Valenciennes』。
 *1846『Report on the Ichthyology of the Seas of China and Japan 1845:John Richardson』。
 *1844-1848『Ichthyology of the Voyage of H.M.S. Erebus & Terror, Under the Command of Captain Sir James Clark Ross, R.N., F.R.S.:John Richardson』。
 *1850『Catalogue of Malayan Fishes 1849:Theodore Cantor』。
 *1844-1875『Fishes 1844-1848 by John Richardson in the Zoology of the Voyage of the H.M.S. Erebus & Terror, Under the Command of Captain Sir James Clark Ross R.N., F.R.S. During the Years 1839-1843, by Authority of the Lords Commissioners of the Adminality Edited by John Richardson and John Edward Gray 2, Reptiles, Fishes Crustacea Insects, Mollusca:Edward Wesley Janson』。
 *1876『A Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters India, Burma and Ceylon 1:Francis Day』。
 *1878『A Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters India, Burma and Ceylon 2, Atlas Constaining 198 Plates:Francis Day』。
 *1878『The Fishes of India, Being a Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters of India, Burma, and Ceylon 1 Extra:Francis Day』。
 *1906『The Fishes of Samoa, Description of the Species Found in the Archipelago, with a Provisional Check-List of the Fishes of Oceania 1905:David Starr Jordan & Alvin Seale』。
 *1908『Fishes from Islands of the Philippine Archipelago 1907:David Starr Jordan & Robert Earl Richardson』。
 *1917『Notes on a Collection of Fishes from Ceylon with Descriptions of New Species:David Starr Jordan & Edwin Chapin Starks』。
 *1928『Fauna of the Chilka Lake 1915-1924 11, Fish 4 1923:Sunder Lal Hora』。
 *2017『相模湾とその周辺地域の河川および沿岸域で記録された注目すべき魚類5種:山川宇宙/圷健人/酒井卓/三井翔太/瀬能宏』。
 *2021『Fishes of the Indo-Chinese Mekong:Nagao Natural Environment Foundation』。
 *2021『Reef and Shore Fishes of Bidong Island, Off East Coast of Malay Peninsula:Hiroyuki Motomura, Seishi Kimura, Seah Ying Giat, Siti TafzilMeriam Sheikh Abdul Kadir & Mazlan Abd Ghaffar』。
 *2021『標本に基づく琉球列島初記録を含む沖永良部島初記録の魚類66種およびサザンプラティフィッシュの島内における新産地とカワアナゴ属の一種の形態学的特徴:赤池貴大/藤原恭司/上原航知/松岡翠/藤井琢磨/ジョン・ビョル/松本達也/中川龍一/緒方僚輝/是枝伶旺/古𣘺龍星/望月健太郎/飯野友香/出羽優凪/石原祥太郎/本村浩之』。
 *2022『鹿児島県薩摩半島から得られたヒメツバメウオ:出羽尚子/中村潤平/藤井琢磨/是枝伶旺/渡部泰斗/本村浩之』。
 *2023『高知県におけるヒメツバメウオの記録:岡村恭平/津野義大/野村彩恵/新野大/遠藤広光』。
 *2023『大隅諸島の種子島と屋久島から得られた淡水・汽水性魚類15種の記録:古𣘺龍星/是枝伶旺/本村浩之』。
 "Rhomboid Mackerel"。"Silver Chætodon"。汽水・海水棲、淡水域進入性。




 Monodactyle falciforme de la Cépède 1800
   syn.Monodactylus falciformis de la Cépède 1801
     Psettus commersonii Cuvier 1829
     Psettus falciformis (de la Cépède 1800) Day 1876
     Psettus orbicularis Guichenot 1866
     Stromatoidea layardi de Castelnau 1861
     Trichopus monodactylus Shaw 1803
 *1800『Histoire Naturelle des Poissons 2:Bernard Germain Étienne de Laville-sur-Illon Comte de la Cépède』。
 *1803『General Zoology or Systematic Natural History 4, Pisces 2:George Shaw』。
 *1817『Le Règne Animal Distribué d'Après son Organisation Pour Servir de Base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2, les Reptiles, les Poissons, les Mollusques et les Annélides:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1829『Le Règne Animal Distribué d'Après Son Organisation, Pour Servir de base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2° 2:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1831『Histoire Naturelle des Poissons 7:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier & Achille Valenciennes』。
 *1876『A Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters India, Burma and Ceylon 1:Francis Day』。
 *1878『A Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters India, Burma and Ceylon 2, Atlas Constaining 198 Plates:Francis Day』。
 *1878『The Fishes of India, Being a Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters of India, Burma, and Ceylon 1 Extra:Francis Day』。
 "フルムーン"。図が初出。汽水・海水棲、淡水域進入性。


 Monodactyle kottelati (Pethiyagoda 1991)
   syn.Monodactylus kottelati Pethiyagoda 1991
 汽水域進入性。



 Monodactyle sebae (Cuvier 1829)
   syn.Monodactylus sebae (Cuvier 1829)
     Psettias sebae (Cuvier 1829)
     Psettus sebae Cuvier 1829
 *1829『Le Règne Animal Distribué d'Après Son Organisation, Pour Servir de base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2° 2:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1831『Histoire Naturelle des Poissons 7:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier & Achille Valenciennes』。
 "ヒメツバメウオ(アフリカ)"。汽水・海水棲、淡水域進入性。




Genus Psettopsis BLOT 1969 プセットプシス属 (絶滅)


◆プセットプシス・スバルクアタ (絶滅)
 Psettopsis subarcuata (de Blainville 1818)
   syn.Chaetodon subarcuatus de Blainville 1818
     Pomacanthus subarcuatus Agassiz 1835
     Pomacanthus subarcuatus (de Blainville 1818)
 *1796『Ittiolitologia Veronese del Museo Bozziano ora Annesso a Quello del Conte Giovambattista Gazola e di Altri Gabinetti di Fossili Veronesi:Giovanni Serafino Volta』。
 *1818『Poissons Fossiles in Nouveau Dictionnaire d'Histoire Naturelle, Appliquáe aux Arts 27:Henri-Marie Ducrotay de Blainville』。
 *1818『Sur les Ichthyolites ou les Poissons Fossiles:Henri-Marie Ducrotay de Blainville』。
 *1830『The Fossil Remains of the Animal Kingdom:Edward Pidgeon』。
 *1835『Revue Critique des Poissons Fossiles Figurés dans l'Ittiolitologia Veronese, Exraits de la 4me livr. des Recherches sur les Poissons Fossiles:Jean Louis Rodolphe Agassiz』。
 *1835『Kritische Revision der in der Ittiolitologia Vetonese Abgebildeten Fossilen Fische:Jean Louis Rodolphe Agassiz』。
 *1839『Recherches sur les Poissons Fossiles 4, Contenant l'Histoire de l'Ordre des Cténoïdes:Jean Louis Rodolphe Agassiz』。
 *1833-1843『Recherches sur les Poissons Fossiles Atlas 4:Jean Louis Rodolphe Agassiz』。
 *1845『Traité Élémentaire de Paléontologie ou Histoire Naturelle des Animaux, Considérés dans Leurs Rapports Zoologiques et Géologiques 2:François Jules Pictet』。
 *1848『Fauna der Vorwelt mit Steter Berücksichtigung der Lebenden Thiere 1, Wirbeltiere, Dritte Abteilung, Fische:Christoph Gottfried Andreas Giebel』。
 *1848『Index Palaeontologicus 1, oder Übersicht der bis Jetzt Bekannten Fossilen Organismen:Heinrich Georg Bronn』。
 *1852『Handbuch der Petrefaktenkunde 1:Friedrich August von Quenstedt』。
 *1874『Catalogo Ragionato dei Pesci Fossili del Calcare Eoceno di M.Bolca e M.Postale:Achille de Zigno』。
 *1885『Handbuch der Petrefaktenkunde 3:Friedrich August von Quenstedt』。
 ボルタはこれを Chaetodon arcuatus と記載(1796年)していた。



Genus Schuettea STEINDACHNER 1866 スクエッテア属
   ※+Genus Bramichthys WAITE 1905 (Type species : Bramichthys woodwardi Waite 1905)。


 Schuettea scalaripinnis Steindachner 1866
 *1868『Ichthyologische Notizen 7:Franz Steindachner』。
 "イーストポムフレット"。汽水域進入性。



 Schuettea woodwardi (Waite 1905)
   syn.Bramichthys woodwardi Waite 1905
 "ウッドワーズポムフレット"。



水槽サイズ(最終)
30〜45cm 60cm 90cm 120cm 180cm 水族館クラス
適性水温(〜上限)
24〜26℃
混泳
混泳同種・同型=×〜△ 混泳異種・異型=×
inserted by FC2 system