Clariidae、おさかなマガジン 分類トップ

*世界中【硬骨魚綱】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲、深海棲【硬骨魚綱】。
*骨格が硬骨で構成(例外あり)【硬骨魚綱】。
*変温動物、体温を周囲より高温に保つグループあり【硬骨魚綱】。
*変温動物、氷点下でも凍結しないグループ有り【硬骨魚綱】。
*鰓呼吸が中心、他にも色々【硬骨魚綱】。
 (皮膚呼吸・肺(鰾)呼吸・腸管呼吸・口腔内粘膜に於けるガス交換)
*外鰓孔は1対(例外あり)、一部左右が連結・融合【硬骨魚綱】。
*鱗を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*耳石を有する【硬骨魚綱】。
*鰾を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*幽門垂(幽門=胃腸の境〜に存在する盲嚢)を有する(例外あり)【硬骨魚綱】。
*対鰭・非対鰭の一部を欠く魚種がある【硬骨魚綱】。
*しばしば脂鰭がみられる【硬骨魚綱】。
*腹鰭は生殖器官にならない(例外あり)【硬骨魚綱】。
*臀鰭が生殖器官になるグループがある【硬骨魚綱】。
*雌雄異体、一部は雌雄同体・性転換、単為生殖も存在【硬骨魚綱】。
*体外受精、体内受精、卵生、卵胎生、胎生【硬骨魚綱】。
*全て硬骨【真骨亜区】。
*円鱗・櫛鱗【真骨亜区】。
*上顎骨・前上顎骨が可動(口を前方に突出出来るものもある)【真骨亜区】。
*尾鰭は正尾(基本的に上葉=下葉)【真骨亜区】。
*鰾と内耳は管・若しくは器官により連絡【ニシン・骨鰾下区】。
*追星を生じる一群が存在【ニシン・骨鰾下区】。
*背鰭は1基【ニシン・骨鰾下区】。
*脂鰭を持たない(例外あり)【ニシン・骨鰾下区】。
*腹鰭は腹位【ニシン・骨鰾下区】。
*白亜紀〜現代【骨鰾上目】。
*世界中【骨鰾上目】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲【骨鰾上目】。
*ウェーベル氏器官(聴覚に関連)の存在【骨鰾上目】。
*体表に微細な角質突起【骨鰾上目】。
*被災個体は警戒フェロモン分泌【骨鰾上目】。
*旧世界・新世界【骨鰾系】。
*淡水棲、汽水域進入性【骨鰾系】。
*ウェーベル氏器官は完全【骨鰾系】。
*追星・若しくは性的2型(例外あり)【骨鰾系】。
*旧大陸、新大陸【ナマズ目】。
*淡水棲、汽水棲、海水棲、遊泳性、底棲、砂潜り、陸上移動【ナマズ目】。
*基本的に体高が低く、短円筒形〜鰻型【ナマズ目】。
*頭部を中心に扁平気味、若しくは体高があっても腹部が平ら(例外あり)【ナマズ目】。
*頭頂骨・接続骨・下鰓蓋骨・肉間骨を欠く(頭蓋骨は重い)【ナマズ目】。
*鰾・棘等で発音、一部発電能【ナマズ目】。
*鰾に単一の憩室、若しくはこれを欠く(例外あり)【ナマズ目】。
*可動式の触鬚(1〜4組)を持つ(例外あり)【ナマズ目】。
*ヒゲの配置は上顎辺縁・鼻孔・下顎【ナマズ目】。
*眼球のサイズは様々、ヒゲの発達具合との関連は特にない【ナマズ目】。
*口は単位・上位・下位、いずれも伸出しない(体勢を変える)【ナマズ目】。
*鱗を欠く(一部は棘や鱗状骨質板で武装)【ナマズ目】。
*空気呼吸(上鰓器官・鰾・皮膚・腸管)可能な魚種あり【ナマズ目】。
*対鰭・非対鰭完全(例外あり)【ナマズ目】。
*背鰭・胸鰭・臀鰭に棘を持つ(例外あり)【ナマズ目】。
*棘にはしばしば毒腺や固定システムが見られる【ナマズ目】。
*脂鰭(サイズ様々、条・棘を有する魚種あり)を持つ(例外あり)【ナマズ目】。
*尾鰭軟条数〜17(〜18)【ナマズ目】。
*性的2型(棘条の色彩や形状変化・剛毛・生殖突起)も珍しくない【ナマズ目】。
*追星は生じない【ナマズ目】。
*卵生、産みっ放しから営巣・保護(口腔内孵化含む)・托卵する魚種まで【ナマズ目】。
*旧大陸、アジア・中東・アフリカ、侵略性【ヒレナマズ科】。
*淡水棲、汽水域進入性、底棲、洞窟棲【ヒレナマズ科】。
*平べったい円筒形、体は長く一部の魚種はウナギ様【ヒレナマズ科】。
*眼球は至って小さく、これを欠く魚種がある【ヒレナマズ科】。
*ヒゲは4対【ヒレナマズ科】。
*鰓孔が大きめ【ヒレナマズ科】。

*上鰓器官に依る空気呼吸【ヒレナマズ科】。
*雨期には陸上進撃【ヒレナマズ科】。
*非対鰭の棘条を欠く【ヒレナマズ科】。
*背鰭基底は著しく長く(軟条数30〜)、脂鰭に取って代わる傾向【ヒレナマズ科】。
*胸鰭の棘状に毒腺、胸鰭を欠く魚種もある【ヒレナマズ科】。
*腹鰭を欠く魚種がある【ヒレナマズ科】。
*臀鰭の基底も相当長い【ヒレナマズ科】。
*尾鰭は小さいながらも通常独立(例外あり)、円尾・若しくは截形【ヒレナマズ科】。
*卵生、これを守る(例外あり)【ヒレナマズ科】。
*休憩時にヘッドアップ【ヒレナマズ科】。



Family CLARIIDAE BONAPARTE 1845 ヒレナマズ科
Air-Breathing Cat-Fishes (ヒレナマズ科魚種)
Clariids (ヒレナマズ科魚種)
Labyrinth Cat-Fishes (ヒレナマズ科魚種)
Walking Cat-Fishes (クラリアス属魚種)


Genus Bathyclarias JACKSON 1959 バティクラリアス属
 "マラウィ湖ヒレナマズ"(含ニアサ湖)


 Bathyclarias atribranchus
   syn.Dinotopterus atribranchus
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Bathyclarias euryodon
   syn.Dinotopterus euryodon
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Bathyclarias filicibarbis
   syn.Dinotopterus filicibarbis
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Bathyclarias foveolatus
   syn.Clarias foveolatus
     Dinotopterus foveolatus
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Bathyclarias longibarbis (Worthington 1933)
   syn.Clarias longibarbis Worthington 1933
     Dinotopterus longibarbis (Worthington 1933)
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Bathyclarias nyasensis
   syn.Bathyclarias ilesi
     Bathyclarias jacksoni
     Bathyclarias loweae
     Clarias nyasensis
     Dinotopterus ilesi
     Dinotopterus jacksoni
     Dinotopterus ilesi
     Dinotopterus nyasensis
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Bathyclarias rotundifrons
   syn.Dinotopterus rotundifrons
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Bathyclarias worthingtoni
   syn.Bathyclarias gigas
     Dinotopterus gigas
     Dinotopterus worthingtoni
 IUCN Least Concern ver.3.1



Genus Channallabes (GÜNTHER 1873) カンナルラベス属
   ※=Genus Gymnallabes GÜNTHER 1867 Sub-Genus Channallabes GÜNTHER 1873。
 非対鰭(背鰭+臀鰭+尾鰭)は連続する。胸鰭は痕跡程度、腹鰭を欠く。


 Channallabes alvarezi
   syn.Gymnallabes alvarezi
 *2007『Survey of the Anguilliform Clariidae [Teleostei, Siluriformes] of Gabon and Republic of Congo, with Description of Two New Species and Key to the African Clariid Genera:Stijn Devaere, Dominique Adriaens & Walter Verraes』。
 胸鰭棘に鋸刃はつかない。IUCN Least Concern ver.3.1


 Channallabes apa (Günther 1873)
   syn.Gymnallabes apa Günther 1873
 *2021『Fishes of the Mfimi River in the Central Congo basin of the Democratic Republic of Congo, Kasai Ecoregion or Part of the Cuvette Centrale ?:Melanie Lisa Jane Stiassny, S.Elizabeth Alter, Tobit Dja Liyandja Liyandja, Myriam Yoko Modimo & Raoul J.C.Monsembula Iyaba』。
 "イールキャット"。pH6.5〜7.8・22〜25℃。IUCN Least Concern ver.3.1



 Channallabes longicaudata
   syn.Clariallabes longicaudata
 *2007『Survey of the Anguilliform Clariidae [Teleostei, Siluriformes] of Gabon and Republic of Congo, with Description of Two New Species and Key to the African Clariid Genera:Stijn Devaere, Dominique Adriaens & Walter Verraes』。
 IUCN Data Deficient ver.3.1


 Channallabes ogooensis Devaere, Adriaens & Verraes 2007
 *2007『Survey of the Anguilliform Clariidae [Teleostei, Siluriformes] of Gabon and Republic of Congo, with Description of Two New Species and Key to the African Clariid Genera:Stijn Devaere, Dominique Adriaens & Walter Verraes』。
 胸鰭棘に鋸刃びっしり。IUCN Data Deficient ver.3.1


 Channallabes sanghaensis Devaere, Adriaens & Verraes 2007
 *2007Channallabes sanghaensis sp.n., a New Anguilliform Cat-Fish from the Congo River Basin, with Some Comments on Other Anguilliform Clariids [Teleostei, Siluriformes]:Stijn Devaere, Dominique Adriaens & Walter Verraes』。
 胸鰭棘に鋸刃が着く。IUCN Data Deficient ver.3.1



 Channallabes teugelsi Devaere, Adriaens & Verraes 2007
 *2007『Survey of the Anguilliform Clariidae [Teleostei, Siluriformes] of Gabon and Republic of Congo, with Description of Two New Species and Key to the African Clariid Genera:Stijn Devaere, Dominique Adriaens & Walter Verraes』。
 胸鰭棘に鋸刃が着く。IUCN Data Deficient ver.3.1



Genus Clariallabes BOULENGER 1900 クラリアルラベス属
   ※+Genus Allabenchelys BOULENGER 1902 (Type species : Allabenchelys longicauda Boulenger 1902)。
 非対鰭(背鰭+臀鰭+尾鰭)は連続する。


 Clariallabes attemsi (Holly 1927)
   syn.Allabenchelys attemsi Holly 1927
 *2022『An Annotated Catalogue of the Type Specimens Described by Maximilian Holly Housed in the Natural History Museum of Vienna 1, [Chordata, Actinopterygii] and [Echinodermata, Asteroidea]:Nina Gidalevna Bogutskaya, Ernst Mikschi, Mario Dominik Riedl, Stefan Szeiler, Pedro R.Frade & Anja Palandačić』。
 IUCN Data Deficient ver.3.1


 Clariallabes brevibarbis
 IUCN Data Deficient ver.3.1


 Clariallabes centralis
   syn.Clarias centralis
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Clariallabes heterocephala
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Clariallabes laticeps
   syn.Allabenchelys laticeps
     Clarias laticeps
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Clariallabes longicauda (Boulenger 1902)
   syn.Allabenchelys brevior Boulenger 1903
     Allabenchelys longicauda Boulenger 1902
     Clarias brevior (Boulenger 1903)
     Clarias longicaudus (Boulenger 1902)
 22〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clariallabes manyangae
   syn.Allabenchelys manyangae
 IUCN Data Deficient ver.3.1


 Clariallabes melas (Boulenger 1887)
   syn.Clariallabes melas lembesseensis Fowler 1949
     Clarias melas Boulenger 1887
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Clariallabes mutsindoziensis
 湖産。IUCN Endangered  B1ab(i,ii,iii)+2ab(i,ii,iii)  ver.3.1


 Clariallabes petricola
 "ヴィクトリアスネークキャットフィッシュ"。湖産。


 Clariallabes pietschmanni
   syn.Allabenchelys pietschmanni



 Clariallabes platyprosopos
 "ブロードヘッドキャットフィッシュ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clariallabes simeonsi
 IUCN Data Deficient ver.3.1


 Clariallabes teugelsi
   syn.? Clarias dumerili longibarbis
 IUCN Vulnerable  D2  ver.3.1


 Clariallabes uelensis
   syn.Clarias uelensis
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Clariallabes variabilis Pellégrin 1926
 *2021『Fishes of the Mfimi River in the Central Congo basin of the Democratic Republic of Congo, Kasai Ecoregion or Part of the Cuvette Centrale ?:Melanie Lisa Jane Stiassny, S.Elizabeth Alter, Tobit Dja Liyandja Liyandja, Myriam Yoko Modimo & Raoul J.C.Monsembula Iyaba』。
 IUCN Least Concern ver.3.1



Genus Clarias SCOPOLI 1777 emend. CUVIER 1816 ヒレナマズ属
   ※+Genus Anguilloclarias TEUGELS 1982 (Type species : Clarias theodorae WEBER 1897)。
   ※+Genus Brevicephaloides (TEUGELS 1982) (Type species : Clarias camerunensis Lönnberg 1895)。
   ※+Genus Clarias SCOPOLI 1777 emend. CUVIER 1816 Sub-Genus Brevicephaloides TEUGELS 1982 (Type species : Clarias camerunensis
   ※+Genus Clarias SCOPOLI 1777 emend. CUVIER 1816 Sub-Genus Clarioides TEUGELS 1982 (Type species : Clarias angolensis Steindachner 1866)。
   ※+Genus Clarias SCOPOLI 1777 emend. CUVIER 1816 Sub-Genus Heterobranchoides DAVID 1935。詳細不明。
   ※+Genus Clarioides (TEUGELS 1982) (Type species : Clarias angolensis Steindachner 1866)。
   ※+Genus Dinotopteroides FOWLER 1930 (Type species : Dinotopteroides prentissgrayi Fowler 1930)。
   ※+Genus Macropteronotus DE LA CÉPÈDE 1803 (Type species : Macropteronotus charmuth de la Cépède 1803)。
   ※+Genus Platycephaloides TEUGELS 1982 (Type species : Clarias platycephalus Boulenger 1902)。
   ※+Genus Prophagorus SMITH 1939 (Type species : Clarias nieuhofii Valenciennes 1840)。
   ※← [Clariadini BONAPARTE 1845]。


 Clarias abbreviatus Valenciennes ex Cuvier & Valenciennes 1840
 "マカオヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias agboyiensis
   syn.Clarias isheriensis
 "アグボイアヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias albopunctatus
   syn.Claroides albopunctatus
 "シロホシヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias alluaudi
   syn.Clarias hilgendorfi
 "アルウッドヒレナマズ"。湖産。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias anfractus
 "ボルネオヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias angolensis Steindachner 1866
   syn.Clarias brevinuchalis Lönnberg & Rendahl 1922
     Clarias confluentus Nichols & la Monte 1933
     Clarias lindicus Steindachner 1866
     Clarioides angolensis (Steindachner 1866)
 "アンゴラヒレナマズ"。pH7.0〜9.0・23〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias anguillaris anguillaris (von Linné 1758)
   syn.Clarias budgetti Boulenger 1900
     Clarias hasselquistii Valenciennes 1840
     Clarias parvimanus Günther 1864
     Clarias senegalensis Valenciennes 1840
     Silurus anguillaris von Linné 1758 ※=Silurus (Heterobranchus) anguillaris von Linné 1758 non Forsskål 1775 emend. Cuvier 1817。
 *1758『Regnum Animale 4, Pisces in Systema Naturæ per Regna Tria Naturæ 1 of 10°:Carl von Linné』。
 *1766『Regnum Animale 4, Pisces in Systema Naturæ per Regna Tria Naturæ 1 of 12°:Carl von Linné』。
 *1788『Tableau Encyclopédique et Méthodique des Trois Regnes de la Nature, Ichthyologie:Pierre Joseph Bonnaterre』。
 *1817『Le Règne Animal Distribué d'Après son Organisation Pour Servir de Base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2, les Reptiles, les Poissons, les Mollusques et les Annélides:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1832『Das Thierreich, Geordnet Nach Seiner Organisation, als Grundlage der Naturgeschichte der Thiere und Als Einleitung in die Vergleichende Anatomie 2:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier & Friedrich Siegmund Voight』。
 *1854『Catalogue of Fish Collected and Described by Laurence Theodor Gronow, now in the British Museum:John Edward Gray』。
 "ドロナマズ"。"ニジェールヒレナマズ"・"セネガルヒレナマズ"。卵を保護しない。IUCN Least Concern ver.3.1



 Clarias anguillaris nigeriensis Pellégrin 1923



 Clarias batrachus (von Linné 1758)
   syn.Clarias assamensis Day 1878
     Clarias punctatus Valenciennes 1840
     Silurus batrachus von Linné 1758 ※=Silurus (Heterobranchus) batrachus von Linné 1758 emend. Cuvier 1817。
 *1758『Regnum Animale 4, Pisces in Systema Naturæ per Regna Tria Naturæ 1 of 10°:Carl von Linné』。
 *1766『Regnum Animale 4, Pisces in Systema Naturæ per Regna Tria Naturæ 1 of 12°:Carl von Linné』。
 *1788『Tableau Encyclopédique et Méthodique des Trois Regnes de la Nature, Ichthyologie:Pierre Joseph Bonnaterre』。
 *1793-1795『Naturgeschichte der Ausländischen Fische, Mit Sechs und Dreissig Ausgemalten Abdrucken Nach Originalen 8 1794:Marcus Elieser Bloch』。
 *1795『Naturgeschichte der Ausländischen Fische 4:Marcus Elieser Bloch』。
 *1801『Systema Ichthyologiae Iconibus cx Illustratum:Marcus Elieser Bloch after Johann Gottlob Schneider』。
 *1804『General Zoology or Systematic Natural History 5, Pisces 1:George Shaw』。
 *1817『Le Règne Animal Distribué d'Après son Organisation Pour Servir de Base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2, les Reptiles, les Poissons, les Mollusques et les Annélides:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1850『Catalogue of Malayan Fishes 1849:Theodore Cantor』。
 *1878『The Fishes of India, Being a Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters of India, Burma, and Ceylon 1 Extra:Francis Day』。
 *2020『The Diversity of Ray-Finned Fishes [Actinopterygii] in Plio-Pleistocene Java:Donan Satria Yudha, Muhammad Ageng Prabowo, Rusyad Adi Suriyanto & Didit Hadi Barianto』。
 "クララ(+アルビノ×マーブル)"・"フィリピンヒレナマズ"。"Frog Silure"。毒腺。汽水域進入性。10〜28℃。アジア産。営巣。要注意外来生物指定。侵略的外来種W100(List of the world's 100 worst invasive species)記載。



 Clarias batu
 "バトゥヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias brachysomus
 "スリランカヒレナマズ"。胸鰭棘に毒腺・鋸刃が着く。アジア産。


 Clarias buettikoferi Steindachner 1894
   syn.Clarias bulumae Steindachner 1894
     Clarias dorsimarmoratus Ahl 1937
     Clarias guineensis Osório 1909
     Clarias liberiensis Steindachner 1894
 *1909『Memorias do Museu Bocage, Lisboa 1:Balthazar Osório』。
 "ベチコファーヒレナマズ"。pH20〜27℃。IUCN Least Concern ver.3.1

Clarias guinéensis=Clarias buettikoferi



 Clarias buthupogon Sauvage 1879
   syn.Chlarias angolensis macronemus
     Clarias obscurus Poll 1948
     Clarias zygouron Nichols & Griscom 1917
 *2021『Fishes of the Mfimi River in the Central Congo basin of the Democratic Republic of Congo, Kasai Ecoregion or Part of the Cuvette Centrale ?:Melanie Lisa Jane Stiassny, S.Elizabeth Alter, Tobit Dja Liyandja Liyandja, Myriam Yoko Modimo & Raoul J.C.Monsembula Iyaba』。
 pH6.0〜7.5・22〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias charmuth (de la Cépède 1803)
   syn.Macropteronotus charmuth de la Cépède 1803
 *1817『Le Règne Animal Distribué d'Après son Organisation Pour Servir de Base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2, les Reptiles, les Poissons, les Mollusques et les Annélides:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 =Clarias gariepinus (Burchell 1822)?


 Clarias camerunensis Lönnberg 1895 ※=Clarias (Brevicephaloides) camerunensis Lönnberg 1895。
   syn.Brevicephaloides camerunensis (Lönnberg 1895)
     Clarias breviceps Boulenger 1900
     Clarias duchaillui Fowler 1915
     Clarias monkei Keilhack 1910
     Clarias nigeriae Popta 1919
     Clarias poensis Boulenger 1908 ※=noensis。
     Clarias submarginatus thysvillensis David & Poll 1937
     Clarias walkeri Günther 1896
 "カメルーンヒレナマズ"。23〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias cataractus
   syn.Phagorus cataractus
     Prophagorus cataractus
 "マレーヒレナマズ"。アジア産。尾鰭が背鰭・臀鰭と連結する。


 Clarias cavernicolus
 "ナミビア洞窟ヒレナマズ"。卵を保護しない。20〜26℃。IUCN Critically Endangered  B1ab(iii)+2ab(iii)  ver.3.1


 Clarias charmuth de la Cépède 1803)
   syn.Macropteronotus charmuth de la Cépède 1803
 =Clarias anguillaris (von Linné 1758)?


 Clarias curtus Matthes 1964
 =Clarias angolensis Steindachner 1866?


 Clarias dayi
   syn.Clarias dussumieri dayi
 "デイヒレナマズ"。渓流棲。アジア産。


 Clarias dhonti
   syn.Allabenchelys dhonti
 "ドントヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias dumerilii
   syn.Clarias lualae
     Clarias ngolus
 "デュメリルヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias dussumieri Valenciennes 1840
 *1878『The Fishes of India, Being a Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters of India, Burma, and Ceylon 1 Extra:Francis Day』。
 "デュスマーヒレナマズ"。胸鰭棘に鋸刃が着く。アジア産。


 Clarias ebriensis
   syn.Clarias dahomeyensis
 "エブリヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias engelseni
   syn.Allabenchelys engelseni
 "エンゲルセンヒレナマズ"。IUCN Data Deficient ver.3.1


◆クラリアス・ファルコネリ (絶滅)
 Clarias falconeri Lydekker 1886
 *1884-1886『Indian Tertiary and Post-Tertiary Vertebrata 3 in Memoirs of the Geological Survey of India, Palæontologia India Being Figures and Descriptions of the Organic Remains Procured During the Progress of the Geological Suryey of India 10:Richard Lydekker』。
 *1901『Catalogue of the Fossil Fishes in the British Museum, Naturtal History 4, Containing the Actinoptehygian Teleostomi of the Sub-Orders Isospondyli in part, Ostariophysi, Apodes, Percesoces, Hemibranchii, Acanthofterygii and Anacanthini:Arthur Smith Woodward』。


ヒレナマズ
 Clarias fuscus (de la Cépède 1803) Jordan & Evermann 1903
   syn.Clarias pulicaris Richardson 1845
     Macropteronotus fuscus de la Cépède 1803
 *1817『Le Règne Animal Distribué d'Après son Organisation Pour Servir de Base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2, les Reptiles, les Poissons, les Mollusques et les Annélides:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1843-1845『Ichthyology 1+2+3 1844-1845 in the Zoology of the Voyage of the H.M.S. Sulphur, under the Command of Captain Sir Edward Belcher R.N., C.B., F.R.G.S., etc, During the Years 1836-42:John Richardson』。
 *1846『Report on the Ichthyology of the Seas of China and Japan 1845:John Richardson』。
 *1903『Notes on a Collection of Fishes from the Island of Formosa 1902:David Starr Jordan & Barton Warren Evermann』。
 *1906-1911『A Catalog of the Fishes of the Island of Formosa, or Taiwan, Based on the Collections of Dr.Hans Sauter 1909:David Starr Jordan & Robert Earl Richardson』。
 *1922-1925『A List of the Fishes of Hawaii, with Notes and Descriptions of New Species 1922:David Starr Jordan & Eric Knight Jordan』。
 *1962-1969『The Reeves Collection of Chinese Fish Drawings 1969:Peter James Palmer Whitehead』。
 *2020『湖南魚類原色図譜:廖伏初/李鴻/楊鑫/袁希平/蒋国民/梁志強/伍遠安』。
 "香港キャットフィッシュ"。胸鰭棘に毒腺・鋸刃が着く。アジア産。

Clarias pulicaris=Macropteronotus fuscus


 Clarias gabonensis
   syn.Clarias congicus
     Clarias dolloi

 pH6.0〜7.5・22〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1



 Clarias gariepinus (Burchell 1822)
   syn.Clarias capensis Valenciennes 1840
     Clarias depressus Myers 1925
     Clarias guentheri Pfeffer 1896
     Clarias lazerus Valenciennes 1840
     Clarias longiceps Boulenger 1899
     Clarias macracanthus Günther 1864
     Clarias malaris Nichols & Griscom 1917
     Clarias microphthalmus Pfeffer 1896
     Clarias moorii Boulenger 1901
     Clarias mossambicus Peters 1852
     Clarias muelleri Pietschmann 1939
     Clarias notozygurus Lonnberg & Rendahl 1922
     Clarias orontis Günther 1864
     Clarias robecchii Vinciguerra 1893
     Clarias smithii Günther 1896
     Clarias syriacus Valenciennes 1840
     Clarias tsanensis Boulenger 1902
     Clarias vinciguerrae Boulenger 1902
     Clarias xenodon Günther 1864
     Silurus gariepinus Burchell 1822
 *2021『Fishes of the Indo-Chinese Mekong:Nagao Natural Environment Foundation』。
 "アフリカヒレナマズ"・quot;モザンビークヒレナマズ"・"ケープヒレナマズ"・"シャープトゥースキャットフィッシュ"。何とポーランドにまで侵出。卵を守らない。pH6.5〜8.0・8〜35℃。



 Clarias gracilentus


 Clarias hexacicinnus (de la Cépède 1803) ※位置不明種。
   syn.Macropteronotus hexacicinnus de la Cépède 1803
 *1817『Le Règne Animal Distribué d'Après son Organisation Pour Servir de Base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2, les Reptiles, les Poissons, les Mollusques et les Annélides:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1846『Report on the Ichthyology of the Seas of China and Japan 1845:John Richardson』。


 Clarias hilli
   syn.Clarias gracilis
 "ヒルヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias hollyi Fowler 1936
 =Clarias submarginatus Peters 1882?


 Clarias insolitus
 "バリト川ヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias intermedius
 "インドネシアヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias jaensis Boulenger 1909
   syn.Clarias aboinensis Sydenham & Olawoye 1981
     Clarias cameronensis Holly 1927
     Clarias hollyi Pellégrin 1929
 *2022『An Annotated Catalogue of the Type Specimens Described by Maximilian Holly Housed in the Natural History Museum of Vienna 1, [Chordata, Actinopterygii] and [Echinodermata, Asteroidea]:Nina Gidalevna Bogutskaya, Ernst Mikschi, Mario Dominik Riedl, Stefan Szeiler, Pedro R.Frade & Anja Palandačić』。
 "ジャエンヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias jagur (Hamilton 1822) Day 1878
   syn.Macropteronotus jagur Hamilton 1822
 *1878『The Fishes of India, Being a Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters of India, Burma, and Ceylon 1 Extra:Francis Day』。
 =Clarias magur (Hamilton 1822)?


 Clarias kapuasensis
 "カプアスヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias laeviceps dialonensis


 Clarias laeviceps laeviceps
   syn.Clarias kingsleyae
     Clarias vandenhoutei


 Clarias lamottei
 "ラモットヒレナマズ"。IUCN Near Threatened ver.3.1



 Clarias leiacanthus
   syn.Clarias pulcher
     Clarias thienemanni Ahl 1934
 "ネッタイヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias liocephalus
   syn.Clarias carsonii
     Clarias neumanni
     Clarias ornatus
     Clarias phillipsi
     Clarias submarginatus liocephalus
     Clarias youngicus
 "スベスベヒレナマズ"。湖産種。22〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias longior
   syn.Clarias melanopogon
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias maclareni
 "マクラレンヒレナマズ"。IUCN Critically Endangered  B1ab(iii)+2ab(iii)  ver.3.1


 Clarias macrocephalus Günther 1864
 *2021『Fishes of the Indo-Chinese Mekong:Nagao Natural Environment Foundation』。
 "オオアタマヒレナマズ"。汽水域進入性。アジア産。


 Clarias macromystax
   syn.Clarioides macromystax
 IUCN Least Concern ver.3.1



 Clarias magur (Hamilton 1822) Jordan & Starks 1917
   syn.Macropteronotus magur Hamilton 1822
 *1878『A Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters India, Burma and Ceylon 2, Atlas Constaining 198 Plates:Francis Day』。
 *1878『The Fishes of India, Being a Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters of India, Burma, and Ceylon 1 Extra:Francis Day』。
 *1917『Notes on a Collection of Fishes from Ceylon with Descriptions of New Species:David Starr Jordan & Edwin Chapin Starks』。
 胸鰭棘に鋸刃が着く。IUCN Endangered  A3cde+4acde  ver.3.1


 Clarias marpus Valenciennes ex Cuvier & Valenciennes 1840  位置不明種。


 Clarias megapogon Sauvage 1880
 =Clarias buthupogon Sauvage 1879?


 Clarias meladermus Bleeker 1846
   syn.Clarias melanodermus Bleeker 1858
     Clarias melasomus Bleeker 1852
 *1904『Fische von Smatra:Walter Volz』。
 *2021『Fishes of the Indo-Chinese Mekong:Nagao Natural Environment Foundation』。
 "クロヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias microspilus


 Clarias microstomus Ng 2001
 *2001Clarias microstomus, a New Species of Clariid Cat-Fish from Eeastern Borneo [Teleostei, Siluriformes]:Heok Hee Ng』。
 "コクチヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias monsembulai Bernt & Stiassny 2022
 *2022『A New Species of Air-Breathing Cat-Fish [Clariidae: Clarias] from Salonga National Park, Democratic Republic of the Congo:Maxwell J.Bernt & Melanie Lisa Jane Stiassny』。


 Clarias nebulosus Deraniyagala 1958
 アジア産。


 Clarias ngamensis de Castelnau 1861
   syn.Clarias mellandi Boulenger 1905
     Clarias prentissgrayi (Fowler 1930)
     Dinotopteroides prentissgrayi Fowler 1930
     Dinotopterus jallae Gilchrist & Thompson 1917
 "ブラントトゥースキャットフィッシュ"。汽水域進入性。卵を守らない。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias nieuhofii Valenciennes 1840
   syn.Clarias gilli Smith & Seale 1906
     Clarias pentapterus Bleeker 1851
     Prophagorus nieuhofii (Valenciennes 1840)
 "ニューホフヒレナマズ"。アジア産。尾鰭が背鰭・臀鰭と連結する。


 Clarias nigricans
 アジア産。


 Clarias nigromarmoratus
 "クロブチヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias olivaceus
 アジア産。


 Clarias pachynemus
   syn.Clarias esamesae
     Clarias oxycephalus
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias planiceps  アジア産。


 Clarias platycephalus Boulenger 1902
   syn.Clarias ekibondoi Fowler 1936
     Clarias varispinis Fowler 1936
     Platycephaloides platycephalus (Boulenger 1902)
 IUCN Least Concern ver.3.1

◆クラリアス・プリオカエニクス (絶滅)
 Clarias pliocaenicus Leidenfrost 1925
   syn.Epine de Silure Depéret 1885
 *1885『Description Géologique du Bassin Tertiaire du Roussillon:Charles Jean Julien Depéret』。
 *1925『Die Fossilen Siluriden Ungarns:Julius Leidenfrost』。
 *2003『Paleontology and Palaeobiogeography of Cat-Fishes:Mathilde Gayet & François Jean Meunier』。
 命名は上記の通りライデンフロストであり、ソバージュの名ははデペレが図版解説の際に出した。Silurus pliocaenicus とは別物である。


 Clarias pseudoleiacanthus
 アジア産。


 Clarias pseudonieuhofii
 "ニューホフヒレナマズモドキ"。アジア産。


 Clarias rennyae Low, Ng & Tan 2022
 *2022『Two New Species of Black-Water Cat-Fishes [Siluriformes, Siluridae and Clariidae] from the Natuna Archipelago, Indonesia:Bi Wei Low, Heok Hee Ng & Heok Hui Tan』。


 Clarias salae
 22〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias sauteri Regan 1908
 *1908『Descriptions of New Fresh-Water Fishes from China and Japan:Charles Tate Regan』。


 Clarias serniosus Ng & Kottelat 2014
 *2014Clarias serniosus, a New Walking Cat-Fish [Teleostei, Clariidae] from Laos:Heok Hee Ng & Maurice Kottelat』。


 Clarias stappersii
 "スタッパーズヒレナマズ"・"ブロックキャットフィッシュ"。IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias submarginatus Peters 1882
 IUCN Vulnerable  D2  ver.3.1


 Clarias sulcatus
 アジア産。


 Clarias teijsmanni Bleeker 1857
   syn.Clarias teysmanni Day 1878 ※スペルミス。
 *1857『Descriptiones Specierum Piscium Javanensium Novarum Vel Minus Cognitarum Diagnosticae:Pieter Bleeker』。
 *1878『The Fishes of India, Being a Natural History of the Fishes Known to Inhabit the Seas and Fresh Waters of India, Burma, and Ceylon 1 Extra:Francis Day』。
 "テイスマンヒレナマズ"。アジア産。


 Clarias tenuis Güntert 1938 ※位置不明種。


 Clarias theodorae Weber 1897
   syn.Anguilloclarias theodorae (Weber 1897)
     Clarias amplexicaudus Boulenger 1902
     Clarias fouloni Boulenger 1905
     Clarias macrurus Boulenger 1915
 IUCN Least Concern ver.3.1


 Clarias werneri
   syn.Clarioides werneri
 "ワーナーヒレナマズ"。IUCN Least Concern ver.3.1



Genus Dinotopterus BOULENGER 1906 ディノトプテルス属
 タンガニイカ湖。


 Dinotopterus cunningtoni Boulenger 1906
 IUCN Near Threatened ver.3.1



Genus Dolichallabes POLL 1942 ドリカルラベス属
 男性名詞?非対鰭(背鰭+臀鰭+尾鰭)は連続する。胸鰭は小さく、腹鰭を欠く。


 Dolichallabes microphthalma Poll 1942
 *2021『Fishes of the Mfimi River in the Central Congo basin of the Democratic Republic of Congo, Kasai Ecoregion or Part of the Cuvette Centrale ?:Melanie Lisa Jane Stiassny, S.Elizabeth Alter, Tobit Dja Liyandja Liyandja, Myriam Yoko Modimo & Raoul J.C.Monsembula Iyaba』。
 IUCN Least Concern ver.3.1



Genus Encheloclarias HERRE & MYERS 1937 エンケロクラリアス属
 アジア産。


 Encheloclarias baculus


 Encheloclarias curtisomus
 IUCN Critically Endangered  B1+2bce  ver.2.3


 Encheloclarias kelioides
 IUCN Critically Endangered  B1+2bcde  ver.2.3


 Encheloclarias medialis Ng 2012


 Encheloclarias prolatus
 IUCN Vulnerable  D2  ver.2.3


 Encheloclarias tapeinopterus (Bleeker 1852)
   syn.Heterobranchus tapeinopterus Bleeker 1852
 IUCN Vulnerable  D2  ver.2.3


 Encheloclarias velatus



Genus Gymnallabes GÜNTHER 1867 ギムナルラベス属
 非対鰭(背鰭+臀鰭+尾鰭)は連続する。胸鰭は小さく腹鰭は痕跡程度。


 Gymnallabes nops
 地下棲。白色。IUCN Vulnerable  D2  ver.2.3



 Gymnallabes typa Günther 1867
   syn.Gymnallabes typa heterocercalis Lönnberg 1895
 "アフリカンイールキャット"。IUCN Least Concern ver.3.1




Genus Heterobranchus SAINT HILAIRE 1809 ヘテロブランクス属
   ※← [Heterobranchia LATREILLE 1825]。
   ※← [Heterobranchoidei BLEEKER 1858]。
 大きな脂鰭が背鰭と尾鰭の間を埋める。



 Heterobranchus anguillaris Saint Hilaire 1809
 *1809『Histoire Naturelle Poissons du Nil in Description de l'Égypte ou Recueil des Observations et des Recherches Qui Ont Été Faites en Égypte pendant l'Expedition de l'Armée français, Publié par les Ordres de sa Majesté-L'Empereur Napoléon le Grand, Histoire Naturelle 1:Étienne Geoffroy Saint Hilaire』。
 *1809-1817『Description de l'Égypte ou Recueil des Observations et des Recherches Qui Ont Été Faites en Égypte pendant l'Expedition de l'Armée français, Publié par les Ordres de sa Majesté-L'Empereur Napoléon le Grand, Histoire Naturelle 1 Planches:Étienne Geoffroy Saint Hilaire』。
 *1985『Comment on the Proposal Concerning Bagrus Bosc 1816, with Requests to Place Bagre Cloquet 1816 on the Official List and to Suppress Porcus Geoffroy Saint-Hilaire, 1808 Z.N.(S.) 2371:William Ralph Taylor』。
 本種以外の本属は新属名を立てて移動させるべき。

◆ヘテロブランクス・アウストリアクス (絶滅)
 Heterobranchus austriacus Thenius 1952
 *1952『Welsreste aus dem Unterpliozän des Wiener Beckens:Erich Thenius 』。
 *2016『Late Cenozoic Cat-Fishes of South-Eastern Europe with Inference to their Taxonomy and Palaeogeography:Oleksandr Kovalchuk & Carl J.Ferraris』。



 Heterobranchus bidorsalis Saint Hilaire 1809
   syn.Heterobranchus bi-dorsalis Saint Hilaire 1809 ※図版。
     Heterobranchus geoffroyi Valenciennes 1840
     Heterobranchus intermedius Günther 1864
     Heterobranchus senegalensis Valenciennes 1840
 *1809『Histoire Naturelle Poissons du Nil in Description de l'Égypte ou Recueil des Observations et des Recherches Qui Ont Été Faites en Égypte pendant l'Expedition de l'Armée français, Publié par les Ordres de sa Majesté-L'Empereur Napoléon le Grand, Histoire Naturelle 1:Étienne Geoffroy Saint Hilaire』。
 *1809-1817『Description de l'Égypte ou Recueil des Observations et des Recherches Qui Ont Été Faites en Égypte pendant l'Expedition de l'Armée français, Publié par les Ordres de sa Majesté-L'Empereur Napoléon le Grand, Histoire Naturelle 1 Planches:Étienne Geoffroy Saint Hilaire』。
 *1817『Le Règne Animal Distribué d'Après son Organisation Pour Servir de Base à l'Histoire Naturelle des Animaux et d'Introduction à l'Anatomie Comparée 2, les Reptiles, les Poissons, les Mollusques et les Annélides:Georges Léopold Chrétien Frédéric Dagobert Cuvier』。
 *1985『Comment on the Proposal Concerning Bagrus Bosc 1816, with Requests to Place Bagre Cloquet 1816 on the Official List and to Suppress Porcus Geoffroy Saint-Hilaire, 1808 Z.N.(S.) 2371:William Ralph Taylor』。
 *1884-1886『Indian Tertiary and Post-Tertiary Vertebrata 3 in Memoirs of the Geological Survey of India, Palæontologia India Being Figures and Descriptions of the Organic Remains Procured During the Progress of the Geological Suryey of India 10:Richard Lydekker』。
 "アフリカキャットフィッシュ"。22〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1

Heterobranchus intermedius=Heterobranchus bidorsalis



 Heterobranchus boulengeri


 Heterobranchus isopterus
   syn.Heterobranchus macronemus
 22〜28℃。IUCN Least Concern ver.3.1



 Heterobranchus longifilis
   syn.Clarias loangwensis
     Heterobranchus laticeps
     Heterobranchus platycephalus
 "サムパ"。22〜23℃。IUCN Least Concern ver.3.1


◆ヘテロブランクス・パラエインディクス (絶滅)
 Heterobranchus palaeindicus Lydekker 1886 ※=palæindicus。
 *1884-1886『Indian Tertiary and Post-Tertiary Vertebrata 3 in Memoirs of the Geological Survey of India, Palæontologia India Being Figures and Descriptions of the Organic Remains Procured During the Progress of the Geological Suryey of India 10:Richard Lydekker』。
 *1901『Catalogue of the Fossil Fishes in the British Museum, Naturtal History 4, Containing the Actinopterygian Teleostomi of the Sub-Orders Isospondyli in part, Ostariophysi, Apodes, Percesoces, Hemibranchii, Acanthopterygii and Anacanthini:Arthur Smith Woodward』。



Genus Horaglanis MENON 1950 ホラグラニス属
   ※← [Sub-Family Horaglanidinae JAYARAM 2006]。
 "インド洞窟ヒレナマズ"。洞窟棲、眼球を欠く。胸鰭も痕跡程度。


 Horaglanis abdulkalami Babu 2012


 Horaglanis alikunhii


 Horaglanis krishnai Menon 1950
 "インドメクラヒレナマズ"。IUCN Vulnerable  D2  ver.2.3


 Horaglanis populi Raghavan, Sundar, Arjun, Britz & Dahanukar 2023
 *2023『Evolution in the Dark, Unexpected Genetic Diversity and Morphological Stasis in the Blind, Aquifer-Dwelling Cat-Fish Horaglanis:Rajeev Raghavan, Remya Lathika Sundar, Charambilly Purushothaman Arjun, Ralf Britz & Neelesh Dahanukar』。



Genus Phagorus MCCLELLAND 1844 ファゴルス属
   ※≠Genus Cossyphus BLYTH 1846 [Muscicapidae, Aves]。
   ※≠Genus Cossyphus DUMONT 1823 [Meliphagidae, Aves]。
   ※=Genus Cossyphus MCCLELLAND 1844 (Type species : Cossyphus ater McClelland 1844)。
   ※≠Genus Cossyphus OLIVIER 1791 [Tenebrionidae, Coleoptera, Insecta]。
   ※≠Genus Cossyphus RAFINESQUE 1815 [Aves]。
   ※≠Genus Cossyphus VALENCIENNES ex CUVIER & VALENCIENNES 1839 [Labridae]。
 分類学的位置は不安定。→Genus Clarias


 Phagorus ater (McClelland 1844) ※位置不明種。
   syn.Cossyphus ater McClelland 1844



Genus Platyallabes POLL 1977 プラティアルラベス属
 アフリカ産、非対鰭(背鰭+臀鰭+尾鰭)は連続する。


 Platyallabes tihoni (Poll 1944) IUCN Least Concern ver.3.1
   syn.Gymnallabes tihoni Poll 1944



Genus Platyclarias POLL 1977 プラティクラリアス属
 アフリカ産、小さな眼球、


 Platyclarias machadoi Poll 1977
 IUCN Data Deficient ver.3.1


Genus Pseudotanganikallabes WRIGHT 2017 プセウドタンガニカルラベス属


 Pseudotanganikallabes prognatha Wright 2017



Genus Tanganikallabes POLL 1943 タンガニカルラベス属


 Tanganikallabes alboperca Wright & Bailey 2012


 Tanganikallabes mortiauxi Poll 1943
 湖産種。目が大きい。IUCN Least Concern ver.3.1



 Tanganikallabes stewarti Wright & Bailey 2012



Genus Uegitglanis GIANFERRARI 1923 ウエギトグラニス属
   ※← [Family Uegitglanididae CHARDON 1968]。
 アフリカ産、洞窟棲。眼球を欠く。

s_

 Uegitglanis zammaranoi Gianferrari 1923
 IUCN Vulnerable  D2  ver.3.1



Genus Xenoclarias GREENWOOD 1958 キセノクラリアス属
 湖産種。深部棲(と言っても水深20mまで)。


 Xenoclarias eupogon (Norman 1928)
   syn.Clarias eupogon Norman 1928
     Xenoclarias holobranchus
 "ヴィクトリアディープウォーターキャットフィッシュ"。IUCN Critically Endangered  A2bcde  ver.3.1


水槽サイズ(最終)
30〜45cm 60cm 90cm 120cm 180cm 水族館クラス
適性水温(〜上限)
23〜28℃
適性pH
7.0
混泳
混泳同種・同型=×〜△ 混泳異種・異型=×〜△
備考
特定外来生物による生態系等に係る被害の防止に関する法律
該当魚種あり
inserted by FC2 system